5R ลดปริมาณขยะ = Reduce Reuse Recycle Repair Reject
ประเทศไทย พบปัญหาด้านขยะเป็นอันดับต้นๆ ที่ส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อม เพราะมีขยะจำนวนหลายล้านตัน ที่อยู่ในรูปของหีบห่อ ขวด กล่อง กระป๋อง และอื่นๆอีกมากมาย การลดปริมาณขยะที่จะเกิดขึ้นได้ เพื่อประสิทธิภาพที่ดีกว่า เราควรหาวิธีลดปริมาณขยะเหล่านี้ ให้เกิดประโยชน์ เปลี่ยนสิ่งที่ไร้ค่า ให้มีความหวัง โดยเริ่มเปลี่ยนพฤติกรรมของเราตั้งแต่วันนี้ เพราะหากเราไม่เริ่มที่จะลดปริมาณขยะที่เกิดขึ้น ต้นทุนทางเศรษฐกิจ และสังคม จากปัญหาขยะ จะยังคงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ดังนั้น พวกเราสามารถมีส่วนช่วยลดปริมาณขยะที่เกิดขึ้น โดยยึดหลัก 5 R นี้
- Reduce the amount of trash discarded ลดปริมาณบรรจุภัณฑ์หีบห่อที่ไม่จำเป็น
บรรจุ ภัณฑ์นั้นมีประโยชน์หลายประการ อย่างแรกคือจะช่วยป้องกัน และบรรจุผลิตภัณฑ์ ทำให้สินค้าคงความสด และสะอาดไว้ และบางบรรจุภัณฑ์ถูกออกแบบมาเพื่อให้ดึงดูดใจโดยเฉพาะ แต่ทว่าตัวบรรจุภัณฑ์เหล่านี้ได้ก่อให้เกิดขยะจำนวนมาก จึงเป็นโอกาสอันดีที่เราจะช่วยลดปริมาณขยะลงได้โดยวิธีเหล่านี้ เมื่อเลือกซื้อสินค้าที่เหมือนกัน ให้ตัดสินใจซื้อ โดยมีบรรจุภัณฑ์ไม่จำเป็นน้อยที่สุด หรือเป็นบรรจุภัณฑ์ที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้
– ในซุปเปอร์มาร์เก็ต ให้พิจารณาดูว่าจำเป็นหรือไม่ที่จะซื้อผัก ผลไม้ ซึ่งบรรจุไว้เรียบร้อยแล้ว ลองเลือกซื้อสินค้าจากในกระบะ เพื่อที่เราจะไม่เพิ่มปริมาณพลาสติก และโฟม
– เลือกซื้อสินค้าที่เป็นชนิดเติม (Refill) เพื่อช่วยลดปริมาณบรรจุภัณฑ์
– พิจารณาสินค้าที่เรามักใช้ประจำ ซื้อผลิตภัณฑ์เหล่านั้นในปริมาณมาก ซึ่งจะช่วยลดบรรจุภัณฑ์ต่อหน่วยสินค้า
- Reuse containers and products เลือกใช้สินค้าที่สามารถนำกลับมาใช้ได้
สินค้าและบรรจุภัณฑ์ที่นำกลับมาใช้ได้อีกนั้นจะช่วยลดปริมาณขยะลงได้ ซึ่งจะช่วยลดต้นทุนในการจัดการขยะของแข็ง รวมถึงปริมาณวัตถุดิบและทรัพยากรด้วย
– เมื่อไปปิกนิก จัดปาร์ตี้ในสวน ให้ลองเลือกใช้อุปกรณ์สามารถใช้ซ้ำได้ แทนที่จะใช้เป็นจาน หรือแก้วกระดาษ ที่ใช้ได้เพียงครั้งเดียว
– มองหาผลิตภัณฑ์ที่สามารถเติม (Refill) ได้
– ใช้ถ่านชาร์ตแทน เพราะจะช่วยลดขยะและสารพิษปนเปื้อนที่เกิดขึ้น
– หากจะใช้ผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้วทิ้ง ให้ใช้เท่าที่จำเป็น
– นำถุงพลาสติกใช้แล้ว หรือกระเป๋าติดมือไปด้วย เมื่อไปช้อปปิ้ง
– ใช้กระดาษทั้งสองหน้าก่อนจะโยนทิ้ง อาจจะใช้เป็นกระดาษทด หรือจดโน้ตก็ได้
– หากเรา ไม่ต้องการของนั้นแล้ว แต่ยังสามารถใช้ได้อยู่ ให้นำไปบริจาคตามสถานที่ต่างๆ เช่นโรงเรียน ศูนย์รับเลี้ยงเด็ก บ้านพักคนชรา เพราะเขาอาจได้ใช้ประโยชน์จากของเหล่านั้นอยู่
– นำหนังสือพิมพ์ ใช้กล่องกระดาษซ้ำ ในการห่อของ เพื่อกันกระแทก
– ทำความ สะอาดบรรจุภัณฑ์ที่ใช้ซ้ำได้ เช่น แก้ว ขวดพลาสติก กระป๋องน้ำอัดลม และนำมาใช้ซ้ำก่อนที่จะโยนทิ้ง บรรจุภัณฑ์เหล่านี้สามารถนำมาเก็บรวมรวมบรรดาของต่างๆได้ เช่น กระดุม เข็มหมุด หรือนำมาทำเป็นแจกัน
– ขอยืม หรือเช่า ของที่นานๆ ทีใช้ เช่น อุปกรณ์ตกแต่งสำหรับงานปาร์ตี้ รวมถึงอุปกรณ์ต่างๆ เช่น โต๊ะ เก้าอี้ จาน ชาม เครื่องใช้ต่างๆ อุปกรณ์เครื่องเสียง
-ก่อนจะทิ้งอุปกรณ์ต่างๆ ลองถามเพื่อน เพื่อนบ้าน ญาติ หรือคนรู้จักดูว่ามีใครต้องการจะใช้สิ่งเหล่านั้นหรือไม่
– แบ่งปันหนังสือพิมพ์ และนิตยสารกับเพื่อนๆ เพื่อยืดอายุการใช้งาน และลดปริมาณขยะกระดาษ
– บริจาคหรือขายเป็นของมือสอง ให้กับหน่วยงานที่ต้องการ แทนที่จะโยนทิ้งขยะของอีกคนหนึ่งอาจะเป็นสมบัติของอีกคนก็ได้ เป็นการใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่ ซึ่งอาจจะมีส่วนช่วยในการลดภาษี หรือได้เงินสดกลับมา โดยจะต้องคำนึงถึงความสะอาด และคุณภาพของสินค้าเหล่านี้ด้วย
- Recycle use recycled materials, and compost เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากวัสดุรีไซเคิล
การผลิตสินค้าจากวัสดุที่มา Recycle ได้มักจะใช้พลังงาน และทรัพยากรธรรมชาติน้อยกว่า
– มองหาผลิตภัณฑ์ที่ทำจากวัสดุที่สามารถนำหมุนเวียนมาใช้อีกได้ เช่น ขวดแก้ว กระป๋องน้ำอัดลม กระดาษห่อ กล่องซีเรียล
– ตรวจดูสัดส่วนของผลิตภัณฑ์ที่สามารถนำมารีไซเคิลได้ ว่ามีเปอร์เซ็นต์ที่สูงพอหรือไม่
– แยกขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ต่างหาก เพื่อให้เจ้าหน้าที่สะดวกในการจัดเก็บและนำไปจัดการต่อไป
– การทำปุ๋ยด้วยตัวเอง สิ่งที่เหมือนจะเป็นขยะจะสามารถเปลี่ยนมาเป็นปุ๋ยธรรมชาติ ให้กับสวนสวยของคุณ จะช่วยให้ดินสามารถดูดซับอากาศ และน้ำ ลดการกัดเซาะพื้นผิว และทำให้ไม่ต้องใช้ปุ๋ยเคมีมากเกินไปการทำปุ๋ยทำได้ง่ายๆ โดยนำเศษอาหาร เช่น เศษผัก เปลือกไข่ ผงกาแฟ ถุงชา รวมทั้งเศษใบไม้ หญ้า ผ้าขี้ริ้ว หนังสือพิมพ์ แต่ไม่ควรนำ เนื้อสัตว์ นม ไข่ เนย น้ำมัน มาใช้ เพราะจะดึงดูดพวกแมลง โดยเริ่มจากการกองใบไม้ไว้ก่อนให้สูงสัก 4 นิ้ว จากนั้นผสมเศษอาหารต่างๆเข้ากับเศษใบไม้แล้วนำมากอง ในบริเวณที่ว่าง โล่ง โดยนำมากองไว้ในบริเวณที่โดดแดด อย่าให้เปียกน้ำ ทิ้งเอาไว้สัก 3-6 เดือน จะค่อยๆย่อยกลายเป็นสีเข้ม
- Repair นำสิ่งของที่ยังพอแก้ไขได้มาซ่อมแซมให้สามารถนำมาใช้ใหม่ได้ดูแลรักษาอุปกรณ์เครื่องใช้ภายในบ้าน
ถ้ามีการดูแลรักษาอย่างเหมาะสม จะช่วยยืดอายุการใช้งานผลิตภัณฑ์ต่างๆได้ การลงทุนเลือกซื้อสินค้าที่ใช้งานได้นานนั้นแม้จะมีราคาสูงกว่าแต่ช่วยประหยัดเงินเราได้เป็นเวลานานเพราะไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนบ่อยๆ
– เลือกซื้อสินค้าที่มีการรับประกันที่ยาวนาน และตรวจสอบระดับความพึงพอใจของลูกค้า อัตราการชำรุดเสียหาย อีกทั้งเลือกผลิตภัณฑ์ที่สามารถซ่อมเองได้ง่าย
– เลือกผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพดี แข็งแรงทนทาน เพื่อที่จะไม่ต้องเปลี่ยนบ่อย ทั้งนี้ต้องใช้อย่างถูกวิธีด้วย
– ลองซ่อมแซมเสื้อผ้าของคุณ แทนที่จะโยนทิ้งไป
– เลือกใช้อุปกรณ์ที่จะช่วยประหยัดพลังงาน จะยืดอายุการใช้งานได้
- Reject หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ก่อให้เกิดอันตราย เช่น ยาฆ่าแมลง น้ำยาขัดพื้น หรือสารเคมีอื่นๆ เป็นต้น
เป็นการลดของเสียที่เป็นพิษ เป็นอีกทางหนึ่งที่จะช่วยลดปริมาณขยะ
– เลือกใช้ ผลิตภัณฑ์ที่ไม่เป็นพิษ หรือมีพิษตกค้างน้อยกว่า เช่น ปลูกต้นดาวเรืองเพื่อช่วยในการไล่แมลง ดีกว่าจะซื้อยาฆ่าแมลงมาใช้ หรือนำกระดาษทรายมาขัด แทนที่จะหยอดน้ำมันหล่อลื่น
– ถ้าใช้ผลิตภัณฑ์อันตราย ให้ใช้ในปริมาณที่จำเป็นเท่านั้น และนำผลิตภัณฑ์ไปทิ้งอย่างถูกวิธี โดยไม่นำไปปนกับเศษอาหาร
สรุป
1.Reduce การลดของที่จะทิ้งให้น้อยลง หรือลดการสร้างขยะ
2.Reuse ยืดอายุการใช้งาน หรือใช้ประโยชน์ให้มากขึ้น โดยการใช้ซ้ำแล้วซ้ำอีกหลายๆครั้ง
3.Recycle เป็นการนำขยะที่คงรูปย่อยสลายได้ยากเช่นแก้ว,กระดาษ,โลหะ,พลาสติกไปผ่านกระบวนการผลิตออกมาเป็นผลิตภัณฑ์ชิ้นใหม่
4.Repair นำสิ่งของที่ยังพอแก้ไขได้มาซ่อมแซมให้สามารถนำมาใช้ใหม่ได้
5.Reject หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ก่อให้เกิดอันตราย เช่น ยาฆ่าแมลง น้ำยาขัดพื้น หรือสารเคมีอื่นๆ เป็นต้น
